Activiteitenarchief


Harmonie bij Van Eyck in Muziek en Natuur”
Het tweede Van Eycksymposium op zaterdag 5 maart 2022 in Maaseik was een succes! 

De fascinatie voor de Van Eycks en hun aan bezetenheid grenzend meesterschap is al vele jaren voorwerp van onderzoek.

De recente restauratie van hun Altaarstuk - waarin dagvoorzitter mevrouw prof. Em. Anne van Grevenstein een groot aandeel heeft gehad - brengt met de regelmaat van een klok nieuwe inzichten en vaak spectaculaire ontdekkingen aan het licht, voor het Van Eyckplatform opnieuw een reden om, samen met het Stadsbestuur, Maaseik te confronteren met de illustere gebroeders.

Na een tweede uitstel omwille van de coronamaatregelen kon op 5 maart 2022 eindelijk het Van Eyck Symposium doorgaan onder het thema “Harmonie bij Van Eyck in Muziek en Natuur” in de aula van de Stedelijke Academie, de Minderbroederskerk en in de grote ontvangstzaal voor de lunch. De dagvoorzitter opende het symposium en dé blikvanger was de unieke replica van het Van Eyckorgel, gebouwd door orgelbouwer Winold van der Putten en in bruikleen gegeven door het Nationaal Orgelmuseum van Elburg in Nedeerland.

In de Minderbroederskerk bezochten de deelnemers doorlopend de standen van Regionaal Landschap Kempen Maasland, de Bruekerscollectie, de schildertechnieken van Jan Bustin en een innovatief project met ‘geurbrillen’ van drie studenten van het LUCA.

De referaten van Paul Van den Bremt over de rijke flora op het Lam Gods (‘Een wonderbaarlijke tuin’, Standaard Boekhandel) en van Wim Ros over het orgelpositief op ‘De aanbidding van het Lam Gods als representant van de rijke orgelcultuur van de middeleeuwen’, genoten grote bijval.
De musicerende engelen bij het orgelpositief verbazen niet alleen musici, maar ook orgelmakers, pijpenmakers, intoneurs, meubelmakers, architecten en stemmers.

De flora op het centrale paneel met de aanbidding van het Lam Gods bulkt van de botanische pracht. Het paneel staat vol immer groene planten, lentebloeiers en geneeskrachtige planten die respectievelijk symbool staan voor onsterfelijkheid, continue vernieuwing en de helende kracht van het geloof.


De rijke florale motieven en technieken bij de Van Eycks’. Dit referaat van Jan Bustin ging de spreekwoordelijke mist in wegens coronabesmetting van de gastspreker. Jan doet reconstructieonderzoek naar historische teken- en schildertechnieken. Zijn bijzondere belangstelling en praktijkervaring betreffen materialen, technieken en werkwijzen uit de 15de-, 16de- en 17de-eeuwse schildersateliers in de Nederlanden.


Na de lunch volgde een stemmig concert door fluitist Jankees Braaksma, een Groningse blokfluitist en portatiefspeler, gespecialiseerd in middeleeuwse muziek en Wim Diepenhorst, specialist 'Klinkende Monumenten' bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Winold van der Putten beheerst het eeuwenoude ambacht van orgels bouwen en gaf een gepassioneerde toelichting over hoe hij het Van Eyckorgel bouwde.

In dit ‘Ommegangjaar' bracht José Raets op flamboyante wijze ‘De relatie van Van Eyck en de HH. Harlindis en Relindis op het Lam Gods’.

Uit de vele felicitaties citeren wij graag de heer Francis Van Bree, organist en oud-directeur van de Stedelijke Academie Maaseik.

'De klankrijkdom en articulatiemogelijkheden van het orgel hebben a.h.w. eenzelfde uitstraling als de schitterende kleurschakeringen, details en contrasten van het retabel. En zoals op het Lam Gods diverse landschappen voorkomen, hoorden we van het orgel Italiaanse zangerigheid, Vlaams-Spaanse uitbundigheid en de graviteit van het Noorden! Ik denk ook dat het samen ademen van blokfluit, orgel én de ‘calcant’ met de muziek (misschien ook onbewust) indruk maakte op de toehoorders, die een warm applaus ten beste gaven.

Als afronding, met uitzondering van twee aangepaste woorden, gekopieerd uit mijn besluit van de uitnodiging tot het Van Eyck Symposium in "De Maaseikenaar" (jg.2022, nr.1):

Dankzij de optische revolutie van Van Eyck, de onderling gedeelde expertise van Europese orgelbouwers tijdens de 15de eeuw en de technologisch geüpdatete, gedegen ambachtelijkheid anno 2021 konden we in Maaseik van het Van Eyck platform en de Stad Maaseik op 5 maart 2022 a.h.w. op een “presenteerplatformpje” een akoestisch wonder aangeboden krijgen.'

Mevrouw van Grevenstein modereerde de vragenronde en Burgemeester Tollenaere en schepen Giebens spraken respectievelijk het openings- en het slotwoord.

Hiernaast: de burgemeester van Maaseik, Johan Tollenaere, is trots en enthousiast, heet de gastspreker Jan Dumolyn welkom en leidt hem in.

Foto: Jan Dumolyn. © Davy Coghe

5 oktober 2021 om 19.30 uur in C.C. Achterolmen

'De gebroeders van Eyck in Limburg, hun oorsprong en beginjaren' door historicus prof. Jan Dumolyn (UGent).
Hij onderzoekt o.a. of de Van Eycks afkomstig zijn uit het Maasland en wellicht van Maaseik!

Naar aanleiding van de tentoonstelling 'Van Eyck. Een optische revolutie' in het MSK-Gent in 2020, helaas vroegtijdig door het Corona-virus onderbroken, kwam het archiefonderzoek naar de grote schilder en zijn sociale omgeving weer op gang. Bert Mersch, bestuurslid van de Pater Sangerskring, redactielid van het tijdschrift De Maaseikenaar en archivaris van de stad Maaseik en historicus prof. Jan Dumolyn (UGent) ondeerzoeken alle ‘Limburgse’ of misschien beter ‘Luikse’ en ‘Loonse’ connecties van de familie Van Eyck opnieuw op. Eerst onderzoeken ze de aanwijzingen voor Maaseik als geboorteplaats van de kunstenaars en bekijken ze ook de alternatieve theorieën, daarna gaan ze ook in op hun mogelijke scholing en opleiding en hun connecties met Tongeren en met het hof van de prinsbisschop van Luik.

  • Locatie: Cultuurcentrum Achterolmen, Van Eycklaan 72 in Maaseik
  • Reserveren was verplicht via tel. 0032(0)89 56 68 90 of musea@maaseik.be
  • De toegang was gratis en er waren 164 aanwezigen!

Foto's: WC

Foto: Wim Corstjens

Foto: WC


“Le Pouvoir se mange seul”: Het Lam Gods op ware grootte in de moderne interpretatie van de Congolees-Belgische Vévé ‘Shake’ Mazimpaka (° 1967, Elsene). Zie archief 6 ...

Vévé ‘Shake’ is naast beeldend kunstenaar ook frontvrouw van de Brusselse band La fille d’Ernest, waarin ex-muzikanten van the Scabs, The Wolfbanes en Red Zebra meespelen.
In 2017 won ze de Artist Award op het Afrika Filmfestival.
De tentoonstelling liep tot 31 juli 2021 en was gratis toegankelijk. Het was een organisatie van vtbKultuur en de Stedelijke Cultuurraad Maaseik.



Er waren voorstellingen in augustus en september 2020 in de tuin van het Agnetenklooster: Straattheater Rockin’ Jan Van Eyck.


Het interieur van de kamer waarin het echtpaar Arnolfini kunstschilder Jan Van Eyck ontvangt, is nagebouwd op een mobiele constructie waardoor de voorstelling op verschillende locaties mogelijk is. In deze 'Arnolfini-kamer' spelen actrice Sarah Vaesen en acteur Jos Bamps de rollen van resp. mevrouw en mijnheer Arnolfini.

Een document met informatie over dit project, het aanvragen van voorstellingen en de kostprijs, kan men hier downloaden. Kijk hier alvast naar deze smaakmaker!


Geslaagde netwerkdag op 25 oktober 2018 in Maaseik!

"De kerk in het midden?"

Netwerkmoment Erfgoed Noord- en Midden-Limburg

Uitnodiging en programma - Deelnemen was gratis

"Man met de anjers", door een navolger van van Eyck?

Het Van Eyckplatform en de Vrienden van Van Eyck brachten op zaterdag 28 april 2018 een bezoek aan de tentoonstelling "GESTATTEN, SUERMONDT": kunstverzamelaar, kunstkenner, kunstmecenas, ...


Het Suermondt-Ludwigmuseum in Aken presenteert een omvangrijke tentoonstelling over de verzamelwoede van deze Akense industrieel. Onder zijn 300 schilderijen en 400 tekeningen noteren we o.a. de buitenpanelen van "Het Lam Gods" van de gebroeders van Eyck, "De Madonna in de kathedraal" van Jan van Eyck en de "Man met de anjers" van een navolger van Van Eyck.

Lees meer ...

Donderdag 26-10-2017: 'De Van Eycks en de liefde:

het huwelijksportret van Arnolfini en de Teseïde'.

lezing door lic. Jos Henckens.


Lees meer ...

De Allerzielenlezing: ‘Alles wat u wilt weten over Van Eyck, …

maar niet durfde vragen …’

Woensdag 2 november 2016 om 20 uur in het John Selbachmuseum

(Boomgaardstraat 20, 3680 Maaseik)

Essay waarin het verband wordt onderzocht tussen de (klein)burgerlijke mentaliteit van Maaseik en het leven en werk van de 15de eeuwse kunstenaars Jan en Hubert van Eyck.

De heer José Raets, klinisch psycholoog en gerenommeerd Maaseik- en Van Eyck-kenner.

jose.raets@telenet.be

Hoe beleven wij de Gebroeders Van Eyck? Als Maaseikenaars natuurlijk. Met “Ego sum Maeseyckanus” stelde Meester Jan zich meer dan 10 jaar geleden voor. Het essay “Triomf der kleinburgerlijkheid” is alweer meer dan 5 jaar oud.

Sindsdien is de wetenschap van alles te weten gekomen dat toen niemand durfde vragen. De idee dat het standbeeld een icoon is, staat nog altijd overeind (gelukkig maar). Dat er actie is op het Lam Gods wordt niet tegengesproken.


Maar we begrijpen beter hoe Van Eyck keek (en ons leert kijken). Hoe hij kennis had van de ontdekkingen van Arabische artsen uit El Andaluz. Hoe subtiel hij werkte met illusies. Hoe goed hij op de hoogte was van “de blik van God”.


Naast kijken wil Meester Van Eyck ons iets laten doen. Wat dat betreft zijn de deugden (ja die van Maaseik!) actueler dan ooit. We hebben meer zicht gekregen op de teksten, waarop de Gebroeders steunden tijdens hun (hoofd)werk. We begrijpen welke techniek hij gebruikte om mensen toe te laten naar zijn werk te kijken als in een spiegel.


Herkennen de Maaseikenaars zich vandaag nog in Van Eyck’s werk? Reken maar van yes: van Meester Peeter(s) tot Meester Herman.

Er is een oplossing in de maak voor twee mysteries. Ten eerste de kwestie van de inspirator van het Lam Gods en ten tweede het antwoord op de vraag hoe het mogelijk was dat het Lam Gods in de achttiende eeuw ontmanteld werd en in 1864 in elkaar gepuzzeld werd tot twee veelluiken(één in Gent en één in Berlijn).

Moderne onderzoeksmethodes laten ook toe een nieuw licht te werpen op de zelfportretten. En we zullen de klanten van Meester Jan eens diep in de ogen kijken.

Voor de hardliners brengen we tenslotte een schilderij met een mogelijke jeugdherinnering uit Maaseik.

Van Eyck beleven kan niet zonder ‘souvernir de Maeseyck”.



Kruisigingstaferelen geschilderd door de Van Eycks

Voordracht door Jos Henckens op donderdag 6 oktober 2016 om 20.00 uur in De Beurs Maaseik


Omgeving Jan Van Eyck. Kruisdood.

Museum Boymans-Van Beuningen Rotterdam.


Jan Van Eyck (?). Kruisdood. - Turijns-Milanees Getijdenboek

Turijn, Museo Civico d'Arte Antica, Ms 47, f 48v.

Meerdere werken van de Van Eycks tonen het lijden van Jezus. Niet allemaal zijn ze in originele versie overgeleverd, soms - en dan nog gelukkig maar - in kopie, soms ook in aangetaste vorm.

De recente ontdekking van een tekening in Eyckiaanse stijl over Christus' passie - ter gelegenheid van de tentoonstelling Op weg naar Van Eyck in Rotterdam in 2012 vormde een intrigerende aanvulling in deze hype.


Kopie naar Jan van Eyck. Kruisdraging. Szépmüvészti Múzeum, Budapest.


De familie Van Eyck heeft in de vroege vijftiende eeuw mee van de meest verfijnde kunstwerken gecreëerd vanuit een beperkt ontwikkelde schildertraditie in de Lage Landen. Dat weten we maar al te goed in Maaseik.


Het loont de moeite hun meesterwerken in detail te bestuderen. Telkens weer ontdekken we de magistrale kracht in het schitterend gebruik van de kleurrijke en diepte-creërende olieverftechniek, in de simultaan verhalende deelverhalen in een geraffineerd gecomponeerde totaalcompositie, in het onwaarschijnlijke picturale detail, in de dramatische en psychologisch verfijnde uitbeelding van de afgebeelde mensen, dieren, landschappen en materialen.

Het wonder der Van Eycks beleeft men zo des te meer als bovenmenselijk!


Ook de situering van deze werken in het opbloeiende devotionele geestesleven, gegroeid vanaf de dertiende eeuw, extatisch beleefd in de veertiende en vijftiende eeuw, maar verheven verbeeld door de meester helpt deze iconografie verklaren.


Tot slot: ook aan Bartholomeus Van Eyck wordt een kruisiging toegeschreven. Op het eerste zicht weinig artistiek verfijnd, tot we toch stilstaan bij de innemende lijdende Jezusfiguur.


Wetenschappers raken ook over deze werken niet uitgepraat; de literatuur is schier eindeloos en wordt regelmatig aangevuld.


Kopie naar Jan van Eyck. Kruisdraging. Szépmüvészti Múzeum, Budapest.


Jos Henckens, voorzitter van de Pater Sangerskring en lid van het Van Eyckplatform, verdiept zich sinds enige jaren met groeiende nieuwsgierigheid in het artistieke erfgoed van Maaseiks meest beroemde burgers.

MAASEIK SPREEKT!

Een vleugje cultuur tijdens de lange winteravonden met aansluitend een gezellige babbel tijdens het najaar 2016 en het voorjaar 2017! Maaseik is in de kijker gezet door de Maaseikenaren zelf! Daarnaast ook nog enkele verassende en creatieve sprekers. Ontdek de diverse activiteiten in onze folder (2MB).

Dit programma werd aangeboden door: Musea Maaseik, het Van Eyckplatform, de Pater Sangerskring, het Davidsfonds, de Archeologische vereninging Limburg (NL), LGOG (NL), het Gallo Romeins Museum, Bibliotheek Maaseik en Vorming Plus Limburg.


Archeologie van de Eerste Wereldoorlog anders bekeken: het conflictlandschap toen én nu.

Lezing door dr. Wouter Gheyle op donderdag 9 februari 2017 om 20.00 uur in De Beurs, Markt 7 te Maaseik.

De frontstreek van de Eerste Wereldoorlog herbergt nog heel veel onder- en bovengrondse resten van de oorlog – het is in feite één grote archeologische site. Een team van de Universiteit Gent onderzoekt dit archeologisch erfgoed, maar dan zonder ingrepen in de bodem, en op landschappelijke schaal. We combineren hiervoor een vogelperspectief (historische en nieuwe luchtfoto’s) met terreinobservaties (relicten, microtopografie) en ondergrondse gegevens (geofysisch onderzoek).

Lees meer...


Alles wat u wilt weten over Van Eyck en Maaseik, maar nooit durfde vragen'

Woensdag 2 november om 20 uur in het John Selbachmuseum.


Lezing en discussie door José Raets.

Lees meer...

Kruisigingstaferelen geschilderd door de Van Eycks

Donderdag 6 oktober om 20 uur in De Beurs, markt 7 te Maaseik

Voordracht door Jos Henckens op 6 oktober 2016 om 20.00 uur in De Beurs.


De familie Van Eyck heeft in de vroege vijftiende eeuw mee van de meest verfijnde kunstwerken gecreëerd vanuit een beperkt ontwikkelde schildertraditie in de Lage Landen. Dat weten we maar al te goed in Maaseik.

Het loont de moeite hun meesterwerken in detail te bestuderen. Telkens weer ontdekken we de magistrale kracht in het schitterend gebruik van de kleurrijke en diepte-creërende olieverftechniek, in de simultaan verhalende deelverhalen in een geraffineerd gecomponeerde totaalcompositie, in het onwaarschijnlijke picturale detail, in de dramatische en psychologisch verfijnde uitbeelding van de afgebeelde mensen, dieren, landschappen en materialen. Het wonder der Van Eycks beleeft men zo des te meer als bovenmenselijk!

Lees meer...


Van Eyckrun, derde editie (Sportdienst en AVT)

4 september 2016. Groep 1, 9 km/uur en groep 2, 15 km/uur.

Groep 1 om 14 uur, groep 2 om 14.15 uur: Start-Kerkplein Dorne-Dornestraat-Dornermolen straat-Bosweg-Weg naar Opoeteren ( oversteken)-Bergeindestraat-Schoolstraat-achter kerk Opoeteren-Fortstraat-Rotonde-Zandstraat-Bergerstraat-Ziepstraat-Brug oversteken-Hoogstraat-Jaagpad-Komweg-Oversteken Rotemerlaan-Dennestraat-Zavelstraat-Verbindingstraat-Grotlaan-Glazentrapstraat-Fietspad (spoorbedding)-Wurfeldermolenweg-Bosweg-Fietspad-Stationsplein-Koning Albertlaan-Bosstraat-aankomst Markt.

Informatie en inschrijvingen:  089 56 58 78 en sport@maaseik.be

Fototentoonstelling VAN EYCKJAAR door Fotoclub 't Vugelke


Fotoclub 't Vugelke brengt een fototentoonstelling over het Van Eyckjaar 2014.

Fotoclub 't Vugelke brengt een fototentoonstelling over het Van Eyckjaar 2014. Zij maakten een selectie uit honderden foto's die de leden maakten tijdens de vele activiteiten die in het kader van het Van Eyckjaar werden gemaakt.

Het Van Eyckjaar 2014 kende veel succesvolle activiteiten. De ‘historische evocatie’ op 7 september 2014 was een schitterend hoogtepunt. Meer dan 5000 mensen bezochten onze Van Eyckstad en nog altijd zijn de Van Eyckactiviteiten onderwerp van gesprek. Bovendien inspireerde het Van Eyckjaar tot enkele zeer geslaagde ‘spin-offs’.

Deze tentoonstelling kwam tot stand met de medewerking van het Cultureel Platform Van Eyck en met steun van het stadsbestuur van Maaseik.

De foto's uit het Van Eyckjaar 2014 zijn nog tot 26 juni te bezichtigen in de fototentoonstelling van fotoclub 't Vugelke: in Cultuurcentrum Achterolmen, op weekdagen van 9.00 tot 17.00 uur en tijdens voorstellingen in Cultuurcentrum Achterolmen Maaseik.

Lees meer...


Project 'MYTHE'


DONDERDAG 12 mei 2016 om 20.00 uur in de bibliotheek van Maaseik, Bleumerstraat 68 (GRATIS activiteit).


Kunstenares-dichteres Ghislaine Raets die in het verleden al tentoonstelde op verschillende locaties en verscheidene dichtbundels op haar naam heeft staan, stelt  haar ‘Project Mythe’ voor.

José Raets, klinisch psycholoog, belicht de artistieke invalshoek waar (een stuk van) het Van Eyck-erfgoed ingepast wordt in een (erg breed ) en dus Mythisch geheel. De Ridder is uiteraard niet zo prominent bekend bij Van Eyck als de Rechtvaardige Rechters maar is toch (via Sint-Joris bv.) een belangrijke figuur in zijn werk.

Het project omvat schilderkunst, poëzie en muziek en sluit af met de film ‘De Kaartridder’ van Tony Jacobs. Lees meer...