Het Lam Gods van kunstenaar JAN PEETERS

Het Lam Gods '90 - Jan Peeters, van Eyck-tentoonstelling, Muntplein, Kloosterbempden 5, Maaseik (B)


Jan Peeters, een interpretatie van deze tijd. Alhoewel het niet meeviel om de overschakeling te maken tussen het middeleeuwse tijdsbeeld en de 20ste eeuw, zijn de aanknopingspunten met het werk van Jan van Eyck duidelijk en is de compositie gelijkaardig. Het geheel ziet er - in tegenstelling tot het 15de eeuwse Lam Gods - uit als een veredelde cartoon met een breed scala van kleuren en bestaat uit twaalf panelen. Het moderne veelluik is een opeenvolging van tegenstellingen en confronteert de bezoeker met de huidige, soms harde realiteit.

De toneelmeester staat bovenaan met de tiara in de hand. Hij kijkt en ziet de aan het uiteinde van het kruis genagelde hand en beseft dan dat de tiara niet meer past in deze tijd. Zo is in het werk van Jan Peeters de tronende Christus vervangen door een lijdende Christus.

 

De Maagd Maria is een moederfiguur geworden met alledaagse zorgen rondom haar. Zij is de moeder die tot diep in de nacht wacht op het thuiskomen van haar kinderen, soms tevergeefs. Na lang wachten komen ze terug in een rolstoel, als slachtoffer van het verkeer, oorlog -een verkeerd begrepen vrede- met het bruidsboeket nog in de hand geklemd. De dood draagt altijd een uniform.

 

Johannes de Doper poogt de waarheid, de veritas, te achterhalen. Zijn ogen vallen op de lege bladzijden van een boek of zoeken het in de sterren.


De ontwakende pubers staan in drommen aan te schuiven om een glimp op te vangen van de moderne engelen: popidolen zoals Michael Jackson.

 

Niets is echter zo vergankelijk... Ook hier slaat het versteningsproces toe en schiet er van de zingende en musicerende engelen niet veel meer over.


Adam en Eva zijn losgerukte" astronauten geworden die door de tijdloze ruimte zweven.


Het paneel van de rechtvaardige rechters maakt plaats voor de voorstelling van de grote problematiek van de huidige tijd, nl. slachtoffers van armoede, drugsverslaving en AIDS staan lijnrecht tegenover de onmacht van de aan tijd gebonden sociale diensten. Moeder Theresa stelt hier de echte "caritas" voor. De zorgeloze jeugd loopt voorbij de met graffiti beschilderde muren.

De ridders zitten te paard in een moderne jumping die in een ware "Ascotsfeer" gereden wordt, tussen cake en vla. Achter deze wereld van reclame en onpersoonlijke toeschouwers staan hongerende kinderen als vogelverschrikkers.


In het middenpaneel is het Lam vervangen door de idee van het gouden kalf, dat troont op een auto. Het is een wereld van geweld en oorlog waar de media gretig op inspelen. We zien er de moderne middelen zoals televisie, brede autowegen en reuze flatgebouwen. "Dwaze moeders" wandelen overal met hun doden rond als aanklacht tegen het onrecht. Anderen staan zich voortdurend te vergelijken in schoonheidswedstrijdea maar gaan uiteindelijk toch weer op elkaar lijken. Wetenschappers als Einstein, Darwin en Hawkins staan tegenover losbollige pseudo-wetenschappers. Adam en Eva die losgerukt waren uit het heelal, zijn nu in het centrale paneel terug te vinden.

 

Vanuit het middenpaneel loopt het verhaal verder met een voorstelling die gelijkenis vertoont met het "Déjeuner sur l'herbe" van Eduard Manet, en die ons vooral wijst op de milieuproblematiek. Zo zien we dat er straks enkel nog leven mogelijk is onder een stolp die kunstmatig van lucht wordt voorzien. Dit paneel geeft ook de soms dwaze werksfeer weer die vaak stresserend werkt en steeds een race is tegen de tijd. Fabrieksarbeiders spuiten aan de lopende band laag na laag op een spatbord en breken zo de ozonlaag rondom de aarde af. Ons getimed bestaan, de tijdsaanduiding in honderdste van seconden, net als bij een sportwedstrijd, we vinden het allemaal terug in dit paneel.


In het laatste paneel zien we dat de eenzame hedendaagse mens op een halve viool speelt en balanceert tussen pep- en slaapmiddelen. Bovenaan komt de jeugd om de hoek kijken, die misschien toch hoopvol en blij blijft uitzien naar een kleurrijke toekomst.
In gesloten toestand geeft Het Lam Gods '90 een apocalyptisch beeld weer. 
De bijgevoegde teksten duiden op eenwording van de evolutie ...