Van Eyckplatform | Maaseik

Maandag

27 juni 2022 op de Markt, aan de voet van het standbeeld van de gebroeders

Zaterdag

5 maart 2022 in de aula van de Stedelijke Academie

Vrijdag 17 juni om 20.00 uur in Heppeneert

Informatie over deze publicatie

Het Stadsbestuur van Maaseik honoreerde de Van Eycks met het ereburgerschap.
De officiële plechtigheid ging door op 27 juni 2022 en had plaats aan de voet van het standbeeld van de gebroeders op de Markt.
Het Van Eyckplatform en veel eminente voorgangers, die hiervoor onvermoeibaar ijverden, feliciteren het stadsbestuur van harte! De Cultuurraad bekrachtigde dit ereburgerschap.

Het Van Eyck Symposium van 5 maart was een succes. Een verslag, ook van andere activiteiten, vindt u in ons archief pagina 6.

'Van Eycks vrouwbeeld: vragen en verkenningen lezing' door José Raets, klinisch psycholoog op 17 juni 2022 om 20.00 uur in de Sint-Gertrudiskerk van Heppeneert.

De Maaseiker Consensus - Wat u altijd wilde weten over van Eyck, maar niet durfde vragen

Het Stadsbestuur van Maaseik honoreerde de Van Eycks met het ereburgerschap.
De officiële plechtigheid ging door op 27 juni 2022 en had plaats aan de voet van het standbeeld van de gebroeders op de Markt.
Het Van Eyckplatform en veel eminente voorgangers, die hiervoor onvermoeibaar ijverden, feliciteren het stadsbestuur van harte! De Cultuurraad bekrachtigde dit ereburgerschap.

De fascinatie voor de Van Eycks en hun aan bezetenheid grenzend meesterschap is al vele jaren voorwerp van onderzoek.

De recente restauratie van hun Altaarstuk - waarin dagvoorzitter mevrouw prof. Em. Anne van Grevenstein een groot aandeel heeft gehad - brengt met de regelmaat van een klok nieuwe inzichten en vaak spectaculaire ontdekkingen aan het licht, voor het Van Eyckplatform opnieuw een reden om, samen met het Stadsbestuur, Maaseik te confronteren met de illustere gebroeders.

Na een tweede uitstel omwille van de coronamaatregelen kon op 5 maart 2022 eindelijk het Van Eyck Symposium doorgaan onder het thema “Harmonie bij Van Eyck in Muziek en Natuur” in de aula van de Stedelijke Academie, de Minderbroederskerk en in de grote ontvangstzaal voor de lunch. De dagvoorzitter opende het symposium en dé blikvanger was de unieke replica van het Van Eyckorgel, gebouwd door orgelbouwer Winold van der Putten en in bruikleen gegeven door het Nationaal Orgelmuseum van Elburg in Nedeerland.

In de Minderbroederskerk bezochten de deelnemers doorlopend de standen van Regionaal Landschap Kempen Maasland, de Bruekerscollectie, de schildertechnieken van Jan Bustin en een innovatief project met ‘geurbrillen’ van drie studenten van het LUCA.

De referaten van Paul Van den Bremt over de rijke flora op het Lam Gods (‘Een wonderbaarlijke tuin’, Standaard Boekhandel) en van Wim Ros over het orgelpositief op ‘De aanbidding van het Lam Gods als representant van de rijke orgelcultuur van de middeleeuwen’, genoten grote bijval.
De musicerende engelen bij het orgelpositief verbazen niet alleen musici, maar ook orgelmakers, pijpenmakers, intoneurs, meubelmakers, architecten en stemmers.

De flora op het centrale paneel met de aanbidding van het Lam Gods bulkt van de botanische pracht. Het paneel staat vol immer groene planten, lentebloeiers en geneeskrachtige planten die respectievelijk symbool staan voor onsterfelijkheid, continue vernieuwing en de helende kracht van het geloof.

De rijke florale motieven en technieken bij de Van Eycks’. Dit referaat van Jan Bustin ging de spreekwoordelijke mist in wegens coronabesmetting van de gastspreker. Jan doet reconstructieonderzoek naar historische teken- en schildertechnieken. Zijn bijzondere belangstelling en praktijkervaring betreffen materialen, technieken en werkwijzen uit de 15^de-, 16^de- en 17^de-eeuwse schildersateliers in de Nederlanden.

Na de lunch volgde een stemmig concert door fluitist Jankees Braaksma, een Groningse blokfluitist en portatiefspeler, gespecialiseerd in middeleeuwse muziek en Wim Diepenhorst, specialist 'Klinkende Monumenten' bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Winold van der Putten beheerst het eeuwenoude ambacht van orgels bouwen en gaf een gepassioneerde toelichting over hoe hij het Van Eyckorgel bouwde.

In dit ‘Ommegangjaar' bracht José Raets op flamboyante wijze ‘De relatie van Van Eyck en de HH. Harlindis en Relindis op het Lam Gods’.

Uit de vele felicitaties citeren wij graag de heer Francis Van Bree, organist en oud-directeur van de Stedelijke Academie Maaseik.

'De klankrijkdom en articulatiemogelijkheden van het orgel hebben a.h.w. eenzelfde uitstraling als de schitterende kleurschakeringen, details en contrasten van het retabel. En zoals op het Lam Gods diverse landschappen voorkomen, hoorden we van het orgel Italiaanse zangerigheid, Vlaams-Spaanse uitbundigheid en de graviteit van het Noorden! Ik denk ook dat het samen ademen van blokfluit, orgel én de ‘calcant’ met de muziek (misschien ook onbewust) indruk maakte op de toehoorders, die een warm applaus ten beste gaven.

Als afronding, met uitzondering van twee aangepaste woorden, gekopieerd uit mijn besluit van de uitnodiging tot het Van Eyck Symposium in "De Maaseikenaar" (jg.2022, nr.1):

Dankzij de optische revolutie van Van Eyck, de onderling gedeelde expertise van Europese orgelbouwers tijdens de 15de eeuw en de technologisch geüpdatete, gedegen ambachtelijkheid anno 2021 konden we in Maaseik van het Van Eyck platform en de Stad Maaseik op 5 maart 2022 a.h.w. op een “presenteerplatformpje” een akoestisch wonder aangeboden krijgen.'

Mevrouw van Grevenstein modereerde de vragenronde en Burgemeester Tollenaere en schepen Giebens spraken respectievelijk het openings- en het slotwoord.

-Bekijk hier een video-opname

-Bekijk hier een fotoalbum

Foto: Wim Corstjens

“Le Pouvoir se mange seul”: Het Lam Gods op ware grootte in de moderne interpretatie van de Congolees-Belgische Vévé ‘Shake’ Mazimpaka (° 1967, Elsene). Zie archief 6 ...

Vévé ‘Shake’ is naast beeldend kunstenaar ook frontvrouw van de Brusselse band La fille d’Ernest, waarin ex-muzikanten van the Scabs, The Wolfbanes en Red Zebra meespelen.
In 2017 won ze de Artist Award op het Afrika Filmfestival.
De tentoonstelling liep tot 31 juli 2021 en was gratis toegankelijk. Het was een organisatie van vtbKultuur en de Stedelijke Cultuurraad Maaseik.

Er waren voorstellingen in augustus en september 2020 in de tuin van het Agnetenklooster: Straattheater Rockin’ Jan Van Eyck.

Het interieur van de kamer waarin het echtpaar Arnolfini kunstschilder Jan Van Eyck ontvangt, is nagebouwd op een mobiele constructie waardoor de voorstelling op verschillende locaties mogelijk is. In deze 'Arnolfini-kamer' spelen actrice Sarah Vaesen en acteur Jos Bamps de rollen van resp. mevrouw en mijnheer Arnolfini.

Een document met informatie over dit project, het aanvragen van voorstellingen en de kostprijs, kan men hier downloaden. Kijk hier alvast naar deze smaakmaker!

Essay waarin het verband wordt onderzocht tussen de (klein)burgerlijke mentaliteit van Maaseik en het leven en werk van de 15de eeuwse kunstenaars Jan en Hubert van Eyck.

Hoe beleven wij de Gebroeders Van Eyck? Als Maaseikenaars natuurlijk. Met “Ego sum Maeseyckanus” stelde Meester Jan zich meer dan 10 jaar geleden voor. Het essay “Triomf der kleinburgerlijkheid” is alweer meer dan 5 jaar oud.

Sindsdien is de wetenschap van alles te weten gekomen dat toen niemand durfde vragen. De idee dat het standbeeld een icoon is, staat nog altijd overeind (gelukkig maar). Dat er actie is op het Lam Gods wordt niet tegengesproken.

Maar we begrijpen beter hoe Van Eyck keek (en ons leert kijken). Hoe hij kennis had van de ontdekkingen van Arabische artsen uit El Andaluz. Hoe subtiel hij werkte met illusies. Hoe goed hij op de hoogte was van “de blik van God”.

Naast kijken wil Meester Van Eyck ons iets laten doen. Wat dat betreft zijn de deugden (ja die van Maaseik!) actueler dan ooit. We hebben meer zicht gekregen op de teksten, waarop de Gebroeders steunden tijdens hun (hoofd)werk. We begrijpen welke techniek hij gebruikte om mensen toe te laten naar zijn werk te kijken als in een spiegel.

Herkennen de Maaseikenaars zich vandaag nog in Van Eyck’s werk? Reken maar van yes: van Meester Peeter(s) tot Meester Herman.

Er is een oplossing in de maak voor twee mysteries. Ten eerste de kwestie van de inspirator van het Lam Gods en ten tweede het antwoord op de vraag hoe het mogelijk was dat het Lam Gods in de achttiende eeuw ontmanteld werd en in 1864 in elkaar gepuzzeld werd tot twee veelluiken(één in Gent en één in Berlijn).

Moderne onderzoeksmethodes laten ook toe een nieuw licht te werpen op de zelfportretten. En we zullen de klanten van Meester Jan eens diep in de ogen kijken.

Voor de hardliners brengen we tenslotte een schilderij met een mogelijke jeugdherinnering uit Maaseik.

Van Eyck beleven kan niet zonder ‘souvernir de Maeseyck”.

Kopie naar Jan van Eyck. Kruisdraging. Szépmüvészti Múzeum, Budapest.

Archeologie van de Eerste Wereldoorlog anders bekeken: het conflictlandschap toen én nu.

Lezing door dr. Wouter Gheyle op donderdag 9 februari 2017 om 20.00 uur in De Beurs, Markt 7 te Maaseik.

De frontstreek van de Eerste Wereldoorlog herbergt nog heel veel onder- en bovengrondse resten van de oorlog – het is in feite één grote archeologische site. Een team van de Universiteit Gent onderzoekt dit archeologisch erfgoed, maar dan zonder ingrepen in de bodem, en op landschappelijke schaal. We combineren hiervoor een vogelperspectief (historische en nieuwe luchtfoto’s) met terreinobservaties (relicten, microtopografie) en ondergrondse gegevens (geofysisch onderzoek).

Lees meer...

Alles wat u wilt weten over Van Eyck en Maaseik, maar nooit durfde vragen'

Woensdag 2 november om 20 uur in het John Selbachmuseum.

Lezing en discussie door José Raets.

Lees meer...